Okiem prawnika – dziedziczenie spadku

Spadek – podatki i kwoty wolne od podatku

Po odejściu bliskiej osoby, przykładowo męża czy matki, zawsze dostajemy spadek. W pewnych sytuacjach niezwykle cieszy on wszystkich dziedziczących, bowiem łączy się z niemałymi profitami. W takiej sytuacji musimy zdecydowanie uiścić podatek do właściwego urzędu, ponieważ taką rzecz przedstawia ustawa z dnia 23 lipca 1983 r. o podatku od spadków oraz darowizn. Trzeba pamiętać, iż dziedziczy się nie tylko fundusze oraz nieruchomości, ale również zadłużenia. Jeśli krewny nie odda ich w czasie swojego życia, wówczas przechodzą na następnych członków rodziny. Można się przed tym niewątpliwie uchronić, np. wyrzekając się spuścizny podpisując właściwą umowę. Trzeba iść do profesjonalnego prawnika, który wyłoży nam zawiłości prawa i zaproponuje, w jaki sposób mamy działać.

Jakie dobra są opodatkowane?

Przedmiotem opodatkowania mogą być na przykład: spadkobranie naturalne, dziedziczenie zapisanego w testamencie, zachowek (jeśli następca był pominięty w testamencie), depozyty pozostawione na koncie w banku (w owym przypadku zmarły krewny powinien wnieść tzw. dyspozycję w przypadku śmierci), środki inwestycyjne, a także pełen dorobek mieszczący się w innym kraju (ale w tym przypadku w momencie otwarcia spadku nabywca musi posiadać obywatelstwo RP czy być polskim płatnikiem).

Powinniśmy spłacić ponadto podatek wtedy, kiedy uprawomocni się orzeczenie sądu w kwestii spadku. Inaczej mówiąc, kiedy sąd postanowi uzyskanie spadku. Jeśli angażujemy w rzeczonej kwestii adwokata, to on musi obowiązkowo nam oddać postanowienie sądu. Identycznie jest wówczas, kiedy akt notarialny poświadczający otrzymywanie majątku będzie zarejestrowany.

W jakich sytuacjach nie trzeba płacić podatku?

Istnieje wiele przypadków, w jakich wcale nie musimy opłacać podatku od dziedziczenia albo darowizny. W przepisach podaje się trzy klasy podatkowe. Do pierwszej włącza się bliska rodzina: małżonek, synowa albo pradziadkowie. Do drugiej przynależą dzieci brata, ciotki lub współmałżonkowie rodzeństwa. Do trzeciej grupy przynależą inni nabywcy spadku. Opłaty wolne od podatku są ustalane zgodnie z klasą, do której został zaliczony dziedzic. Dla pierwszej kategorii jest to stawka niemal 10.000 zł, dla drugiej – więcej niż 7.000 zł, a dla trzeciej – praktycznie 5.000 zł. W przypadku, kiedy wartość spadku w zasadzie nie przekroczy podanych wcześniej kwot, w ogóle nie powinniśmy składać dodatkowych załączników do urzędu skarbowego.

Jednak, jeżeli zyskamy spadek, jakiego wartość będzie znacznie wyższa niż stawka zwolniona od podatku, wówczas powinniśmy złożyć oświadczenie podatkowe. Warto jest zrobić to w urzędzie mieszczącym się w miejscu zamieszkania następcy w przeciągu jednego miesiąca od dnia zatwierdzenia orzeczenia sądu. Następnie dostaniemy odpowiedź urzędu o wielkości podatku, który należy opłacić w czasie 14 dni. Podatek oscyluje w obrębie od kilku do kilkunastu procent i zależy od zakwalifikowania do konkretnej klasy podatkowej.

Czym jest zrzeczenie się spadku?

Razem z przepisami każdy następca posiada opcję zrezygnowania z dziedziczenia spuścizny, m. in. w sytuacji, gdy po zmarłym małżonku zostają jakiekolwiek niespłacone pożyczki. Wedle kodeksu cywilnego (art. 1048) spadkobierca niekiedy może zaakceptować ugodę ze spodziewanym spadkodawcą, w jakiej zrzeka się przejęcia dóbr. Wspomnianą zgodę należy zatwierdzić przed otwarciem spadku i jest ona sporządzana na wypadek śmierci testatora. Umowę trzeba zdecydowanie ustanowić u rejenta, gdyż w innym przypadku nie będzie miała mocy prawnej.

Trzeba mieć na uwadze, iż jednym z podstawowych efektów odstąpienia od dziedziczenia jest kompletne odrzucenie ze spadkobrania dzieci, wnuków i następnych krewnych. Absolutnie nie powinniśmy też w tej sytuacji przyjąć zachowku.

Po zrzeczeniu się spadku mamy możliwość wnioskować o odtworzenie rzeczonego prawa w dwóch okolicznościach:

1. Spadkodawca umieszcza nas w testamencie – tutaj absolutnie nie chodzi o nabywanie spadku z ramienia ustawy, tylko o spadkobranie z ramienia testamentu.

2. Można iść jeszcze raz do rejenta i zaaprobować umowę o odtworzenie prawa do spuścizny.

Kto może otrzymać zachowek?

Każdy z nas ma pozwolenie do napisania testamentu i wyłączenia z niego poszczególnych członków rodziny, przykładowo tych, którzy od początku nie byli nami zainteresowani. Prócz tego jedyną osobą włączoną do testamentu będzie ktokolwiek spoza rodziny. Zachowek należy się dzieciom, wnukom, współmałżonkom i rodzicielom, którzy:

• Krótko mówiąc nie byli w akcie ostatniej woli wydziedziczeni
• Absolutnie nie odstąpili od spuścizny
• Nie odrzucili spuścizny
• Nie byli wzięci za niegodziwych
• Jeśli chodzi o współmałżonka – jeśli nie doszło rozpadu małżeństwa z winy potencjalnego dziedzica

Jeśli zaintrygował Cię ten materiał, wejdź w ten – Prawnik Toruń – a znajdziesz dużo więcej wiadomości, m.in. konsultacje prawne.