Akty notarialne kwalifikuje się do głównych dokumentów formalnych, dzięki którym rzetelnie zostaje wyznaczona czynność prawna. Przygotowuje się je wówczas, kiedy zdecydowanie wymagają tego kodeksy prawne bądź jeśli dwie osoby stwierdzają taką decyzję. Od owych dwóch elementów uzależniona jest sama konstrukcja konkretnego aktu notarialnego, która może być zdeterminowana w paru przypadkach:
W formie dokumentu notarialnego mogą zostać napisane też testamenty – inaczej rozporządzania dobytkiem przed śmiercią, wszak nie jest to absolutnie egzekwowane przez przepisy prawa – oprócz art. 73 par. 2 k.c. Testamenty są niewiążące gdy Spadkodawcy wcale nie są w stanie w poczytalny sposób określić swojej woli lub podjąć decyzji i swobodnie wyrazić woli. Taka sytuacja ma miejsce też, kiedy występują poszlaki, aby Dziedzice sporządzili dokument danej zawartości lub zarządzili swoim dorobkiem pod wpływem pogróżek Oryginały wszelkich aktów notarialnych pozostają w kancelarii notarialnej i tam muszą być chronione. Stronom oraz pozostałym uprawnionym osobom notariusz dostarcza wypisy, które posiadają taką samą moc prawną jak pierwowzór. Wypisy dokumentów notarialnych muszą być szczegółowym powieleniem oryginału. Notariusz opatruje go pieczęcią i odręcznym podpisem. Wypis, którego ilość arkuszy jest większa niż jeden, musi wypełniać następujące warunki:
Dowolna pobierana przez notariusza odpłatność jest regulowana przez stosowne ustawy: Ustawę z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych, Ustawę o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 roku, Ustawę z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach i opłatach sądowych w sprawach cywilnych oraz – Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Stąd notariusz nie może egzekwować zawyżonej kwoty od Klientów, albowiem jest funkcjonariuszem społecznym i nieprzerwanie musi działać w sprawie zabezpieczenia obrotu prawnego. Do jego najważniejszych czynności ustawodawczych należy sporządzanie aktów notarialnych, potwierdzeń spadkobrania, poświadczeń (daty przedłożenia dokumentu, zgodności odpisu, wyciągu bądź kopii z zaprezentowanym dokumentem, własnoręczności podpisu, pozostawania osoby przy życiu bądź w dokładnym miejscu), spisywanie protokołów (np. spółek), doręczanie oświadczeń, pobieranie do magazynowania papierów wartościowych, dokumentów i pieniędzy, tworzenie wypisów, odpisów i wyciągów dokumentów, przygotowywanie protestów weksli i czeków, tworzenie wzorców aktów, świadectw oraz pozostałych dokumentów. Odpłatności notarialne można podzielić na: taksę notarialną, opłaty sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych oraz podatek od spadków oraz darowizn.
Taksa notarialna to podstawa, inaczej wartość obiektu czynności prawnej oraz odsetek od nadwyżki. Innymi słowy, maksymalna wielkość sumy, jaką uzyskuje notariusz za dopełnienie konkretnej czynności prawnej. Dla wartości przedmiotu czynności notarialnej do 3.000 zł wynosi ona 100 zł, ponad 3.000 do 10.000 zł – 100 zł plus 3% nadwyżki powyżej 3.000 zł, wyżej niż 10.000 zł do 30.000 zł – 310 zł i 2% nadwyżki powyżej 10.000 zł, wyżej niż 30.000 zł do 60.000 zł – 710 zł i 1% nadwyżki ponad 30.000 zł, powyżej 60.000 zł do 1.000.000 – 1.010 zł i 0,4% nadwyżki powyżej 60.000 zł, powyżej 1.000.000 zł do 2.000.000 zł – 4.770zł i 0,2% nadwyżki ponad 1.000.000 zł, powyżej 2.000.000 zł – 6.770 zł i 0,25% nadwyżki ponad 2.000.000 zł (z zastrzeżeniem, że nie będzie to więcej aniżeli 10.000 zł, zaś w przypadku czynności wprowadzanych w I grupie podatkowej, w rozumieniu ustawy o podatku od spadku i darowizn, nie więcej aniżeli 7.500 zł). Dokładny cennik pozostałych kwot notarialnych – wysokości stawek sądowych, podatku od spadków i darowizn oraz wielkość podatku od czynności cywilnoprawnych – można znaleźć pod odnośnikiem: Notariusze Toruń